Hebben gemeenten invloed op de betaalbaarheid en eindgebruikerskosten van een warmteoplossing?
Gemeenten hebben beperkt invloed op de kosten voor een specifieke warmteoplossing en isolatiemaatregelen. Dat komt door factoren als de ontwikkeling van energieprijzen, materiaal- en installatieprijzen, rentepercentages, nationale subsidies en de hoogte van het vastrecht. Gemeenten kunnen hier wel in sturen met eigen subsidies zoals die vanuit de Specifieke Uitkering Lokale Aanpak Isolatie. Richt de gemeente een eigen warmtebedrijf op, dan is de invloed op de eindgebruikerskosten ook groter.
De gemeente heeft uiteraard wel invloed op de eindgebruikerskosten door de keuze die zij maakt voor een warmteoptie in een wijk. Als gemeenten er met de ingang van de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw) voor kiezen om bij die keuze ook de aanwijsbevoegheid in te zetten voor een bepaalde wijk, dan moeten zij rekening houden met de haalbaarheid en betaalbaarheid van de aanpak voor bewoners en gebouweigenaren. Dit wordt nog verder uitgewerkt in instructieregels onder het Besluit gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Bgiw).
Kostengebaseerde tariefregulering
Met de komst van de Wet collectieve warmte (Wcw) komt er kostengebaseerde tariefregulering voor warmtenetten. Die worden per kavel vastgesteld. Omdat gemeenten de kavels vaststellen, hebben zij daarmee invloed op de warmtetarieven. Tariefregulering leidt tot verschillende tarieven per kavel (tariefdifferentiatie). Als gemeente kun je hierin sturen. Wijs je een groot warmtekavel aan, dan zijn de tarieven voor een groter deel van de inwoners gelijk. Maar wijs je als gemeente verschillende kleine kavels aan, dan zal er meer variatie zijn in de tarieven binnen een gemeente.
Dashboard eindgebruikerskosten
Rond de zomerperiode van 2025 komt er een nieuwe tool die gemeenten inzicht geeft in de gemiddelde kosten en baten van verschillende warmteopties voor bewoners in een wijk. Deze tool is de opvolger van het ‘Dashboard Eindgebruikerskosten’ uit 2021. Meer informatie over de tool voor eindgebruikerskosten warmteopties lees je in het nieuwsbericht van 6 maart 2025.