Vve’s als aanjager voor gasvrije woningen in Diemen
“Vaak zeggen gemeenten: woningcorporaties zijn de startmotor voor het gasvrij maken van woningen. Maar niet in gemeente Diemen”, zegt warmteregisseur Siem Goede van de gemeente. “Hier zijn het de vve’s.” Ron Klok, projectondersteuner van een aantal actieve vve’s, is een van hen. Een niet te onderschatten rol, zo blijkt uit het werk dat hij verzette.
In vergelijking met andere kleine gemeenten heeft Diemen een relatief hoog percentage woningen dat deel uitmaakt van een vereniging van eigenaren (vve). Grof geschat zijn er in totaal zo’n 200 grote en kleine vve’s. Speciaal voor deze doelgroep biedt de gemeente jaarlijks de gratis cursus ‘Hoe verduurzaam ik mijn vve?’ aan. In 4 avonden komen de technische aspecten, en het sociale, juridische en financiële proces aan bod.“

Die cursus slaat goed aan; inmiddels hebben er ruim 100 inwoners aan deelgenomen, waardoor bij veel vve’s de nodige kennis over verduurzaming aanwezig is. De behoefte van veel vve’s is vaak hetzelfde. Daarom richtten we een vve-netwerk op, waar we ze op een efficiënte manier nog beter kunnen ondersteunen met advies, subsidie en gezamenlijke oplossingen. De vve’s in Diemen kunnen hieraan deelnemen. Tijdens de netwerkbijeenkomsten delen we relevante informatie, onder andere over wetgeving en subsidies en nodigen we sprekers uit, van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland of een andere vve bijvoorbeeld. Dat alles om van elkaar te leren.”
Bouwstenen voor een soepele samenwerking met een vve:
- bied vve's een gratis verduurzamingscursus aan
- richt een vve-netwerk op
- help online met generieke informatie
- stel een duurzaamheidsadviseur aan
- vraag subsidies aan als SPOR, SpUk LAI, SVVE
- vraag lening aan bij het Nationaal Warmtefonds
- vereenvoudig stemmen voor vve-leden
Vve-netwerk opgericht
Denk nu niet: richt een vve-netwerk op en je bent er. “Zo’n netwerk functioneert niet autonoom. Je moet bijeenkomsten blijven houden, anders gebeurt er niet zoveel.” Geldt dat voor heel Diemen? Nee, een paar grote vve’s uit het netwerk gingen zelf op zoek naar mogelijkheden van verduurzaming. Actief in een jaren 70-wijk met 6 grote flatgebouwen voor bewoners van 144 appartementen, klopten zij aan bij de gemeente voor ondersteuning. Samen bogen ze zich over de vraag: wat en hoe kunnen we verduurzamen?“
"We kunnen vve’s helpen met een subsidieaanvraag of met generieke informatie via ons online energieloket, maar nog belangrijker is dat je een collega hebt die de dynamiek van een vve begrijpt. Van oorsprong is een vve een conservatief instituut. Verduurzaming betekent verandering. Statuten van een vve werken dat tegen. Krijg de meerderheid van de bewoners maar eens naar een algemene ledenvergadering, wat voor beslissingsrecht noodzaak is.”

Lokale warmtenet stopte
Veel vve’s ontvingen eind december 2024 een brief van Vattenfall in de bus. De mededeling: ‘We stoppen met het lokale warmtenet, omdat het financieel niet meer aantrekkelijk is.’ Dit warmtenet bood de flatbewoners ondersteuning, voor het geval de oude cv-ketels verstek lieten gaan. Wat nu? De vve’s en de gemeente begonnen direct een onderzoek naar de haalbaarheid van het gasvrij maken van de 70’er jaren-flats.
Verschillende subsidiepotjes ingezet
Voor de opzet en verduurzaming van de vve’s zijn verschillende subsidiepotjes ingezet: SPOR, SpUk LAI en SVvE. Bewoner Ron Klok stond op als procesondersteuner en vroeg deze SPOR-subsidie aan: “De animo voor de SPOR is ontzettend laag. In Nederland zijn er nu nog maar 13 procesondersteuners voor vve’s met deze subsidie actief. Wil je ervoor in aanmerking komen, dan moet je meerdere vve’s geïnteresseerd krijgen. Dat vereist veel afstemming en overredingskracht en duurt een tijd.” Een vereiste van de SPOR-subsidie is dat je 2 isolatiemaatregelen treft. De vve’s van 5 flats kozen voor isolatie van het dak en de spouwmuren.
Siem: “We willen alle woningen isoleren, niet alleen de kleine appartementen met een lage WOZ-waarde en een slecht energielabel waarvoor de Specifieke Uitkering lokale aanpak isolatie (SpUk LAI) beschikbaar is. De Subsidieregeling verduurzaming voor verenigingen van eigenaars biedt uitkomst (SVvE).”
Machtigen en online stemmen
Maar 1 flat stuurde aan op triple glas. “Dat is duur. Daarvoor heeft het Nationaal Warmtefonds een lening toegezegd, in 20 jaar terug te betalen. In de algemene ledenvergadering van de vve moeten de leden hierover nog hun stem uitbrengen. Het warmtefonds vereist een opkomst van 75 procent van de leden. Van die 75 procent moet 75 procent akkoord geven op de lening. Om dit werkbaar te maken, regelden we dat leden anderen kunnen machtigen of online kunnen stemmen”, verduidelijkt Ron.
Duurzaamheidsadviseur
Gebleken is dat een energieloket en een vve-netwerk nog onvoldoende zijn voor ondersteuning van vve’s in Diemen. Een duurzaamheidsadviseur zou gemeentelijk warmteregisseur Siem Goede er graag nog aan toevoegen. “Iemand die altijd op de hoogte is van het laatste nieuws. Als er dan iets verandert, hoef je dat als gemeente niet bij te houden. Dat doet die adviseur dan. Daardoor kunnen we nog sneller vve’s op de gewenste manier informeren.”
Meer informatie
- Gratis cursus voor vve's | Gemeente Diemen.nl
- vve-energieloketdiemen.nl | Gemeente Diemen.nl
- vve-netwerk Diemen | Gemeente Diemen.nl
- Subsidies: SPOR (tot eind 2026 beschikbaar), SpUk LAI, SVvE
- Energiebespaarlening | Warmtefonds.nl
- Vereniging van eigenaren