Toegankelijkheidslinks Ga naar de hoofdinhoud
NPLW Logo. Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie
Helpdesk

Warmtetransitie op pauze? Er kan meer dan je denkt!

Achtergrondverhaal
24 februari 2025

“Kom uit de pauzeput. Ook als je denkt dat het niet kan, kan er toch altijd wel wat, ook in de warmtetransitie.” Dat is het motto van ontregelexpert Boukje Keijzer. Ze is auteur van het boek ‘De regels en rek’. Ze vertelt ons wat je kan doen terwijl je wacht op regels en wetten. En dat is meer dan je denkt!

“Het beeld leeft dat heel Nederland wacht tot de warmtewet duidelijkheid geeft. Warmtebedrijven willen de businesscase helder hebben voordat ze investeren. Bewoners willen weten wat er gaat gebeuren in hun wijk en of ze subsidie krijgen. Gemeenten zoeken naar hun rol: moeten we zelf een warmtebedrijf oprichten of niet?

Veel gemeenten zouden wachten tot er duidelijkheid komt en schieten daardoor in een pauzestand. Er moeten nog allerlei gesprekken plaatsvinden en daarna volgt de formele besluitvorming. Het is allemaal niet morgen geregeld. Ik ben geen specialist op het gebied van de warmtetransitie, maar ik kijk rond regelgeving graag naar wat er wel kan. Er is namelijk vaak meer mogelijk dan je denkt. Vanuit dat perspectief zie ik 3 manieren om met die pauze om te gaan.

1. Verkort de pauze

Verkort de pauze

- Impasse doorbreken
- De knoop doorhakken
- Urgentie verhogen
- Vormgeven van het speelveld:
1. Wetgevingsagenda
2. Haalbaarheid financieel speelveld uitgewerkt
- Negatieve consequenties zichtbaar maken
- We schoppen de businesscase onderuit, door warmtepompen in de plaats te laten komen
Verkort de pauze

- Impasse doorbreken
- De knoop doorhakken
- Urgentie verhogen
- Vormgeven van het speelveld:
1. Wetgevingsagenda
2. Haalbaarheid financieel speelveld uitgewerkt
- Negatieve consequenties zichtbaar maken
- We schoppen de businesscase onderuit, door warmtepompen in de plaats te laten komen

Hoe korter de pauze, hoe beter. Elke dag dat de pauze langer duurt, maken mensen andere keuzes. En zo investeren bewoners bijvoorbeeld in een cv-ketel of warmtepomp in plaats van dat ze wachten op de komst van een warmtenet. Daarmee vertraag je de warmtetransitie, want die investeringen moeten terugverdiend worden.

De pauze verkort je door de urgentie te verhogen. Maak de consequenties van nog langer wachten en ondertussen niets doen zichtbaar: het wordt duurder, complexer, en er ontstaat meer versnippering. Een korte pauze betekent ook lef hebben, om zo snel mogelijk moeilijke gesprekken te voeren en zaken helder te krijgen.

2. Benut de pauze

Benut de pauze

- Tref alvast voorbereidingen
- Er is veel werk te doen waar je niet mee hoeft te wachten
- Uitzoekwerk
- Breng in kaart wat nodig is voor een vliegende herstart
- Het vrijblijvende moet er af
- Focus op je eigen cirkel van invloed
- Verduurzamen bronnen
- Bronontwikkeling
- Allianties vormen
- Gaan we erover, of gaan we ervoor
Benut de pauze

- Tref alvast voorbereidingen
- Er is veel werk te doen waar je niet mee hoeft te wachten
- Uitzoekwerk
- Breng in kaart wat nodig is voor een vliegende herstart
- Het vrijblijvende moet er af
- Focus op je eigen cirkel van invloed
- Verduurzamen bronnen
- Bronontwikkeling
- Allianties vormen
- Gaan we erover, of gaan we ervoor

Doe alles wat je al wél kan doen. Op het moment dat je de go-knop weer indrukt, schiet je dan met volle vaart uit de startblokken. Start met al het voorwerk en onderzoek, het smeden van allianties en het voorbereiden van subsidieregelingen. 

3. Welke pauze?

Welke pauze

- Trek je eigen plan
- Nek uitsteken - doorgaan!
- Afhankelijkheden herpositioneren
- Clusteraanpak
- Surfen op je eigen oceaan
- Het is niet alleen kommer en kwel
Welke pauze

- Trek je eigen plan
- Nek uitsteken - doorgaan!
- Afhankelijkheden herpositioneren
- Clusteraanpak
- Surfen op je eigen oceaan
- Het is niet alleen kommer en kwel

Veel gemeenten gaan volle vaart vooruit. Ze hebben lokaal van alles te doen waarin ze niet afhankelijk zijn van wat er landelijk wordt besloten. Staan ze in sommige wijken nog op pauze? In veel andere wijken zijn ze gewoon al bezig.

En nu dan?

Blijf niet in de pauzeput

- Duidelijkheid: wat is waar nodig?
- Ongelofelijk behoefte aan perspectief
- Zorgen dat bewoners snappen wat we aan het doen zijn
- Duidelijke kaders, juiste prikkels
Blijf niet in de pauzeput

- Duidelijkheid: wat is waar nodig?
- Ongelofelijk behoefte aan perspectief
- Zorgen dat bewoners snappen wat we aan het doen zijn
- Duidelijke kaders, juiste prikkels

Alles wat je aandacht geeft groeit. Focus op wat wel lukt en waar je wel invloed op hebt. Deel dat zoveel mogelijk, zodat wat er nu al gebeurt en goed gaat ook in nieuwe regelingen mee wordt genomen. Focus op optimisme en zet er samen de schouders onder. Dat maakt het niet minder complex maar wel makkelijker, want je staat meer naast elkaar. We moeten elkaar nog meer als (kennis)partners gaan zien.”

Meer informatie

Relevant nieuws

Achtergrondverhaal

Achter de schermen bij de NPLW Helpdesk

“Toen onze helpdesk in 2021 startte, waren de vragen heel basaal. Tegenwoordig gaan ze steeds meer over de uitvoering van de lokale warmtetransitie”, vertelt Joep van de Weijer, coördinator van de NPLW Helpdesk. Samen met Jordy Wilders en nog twee collega’s beantwoordt hij dagelijks vragen van gemeenten die hun wijken verduurzamen en van het aardgas af halen.

20-11-2025
Achter de schermen bij de NPLW Helpdesk
Achtergrondverhaal

Geluidskaarten en adviezen geven gemeenten grip op omgevingsgeluid warmtepompen

“We krijgen al enthousiaste reacties van gemeenten over de geluidskaarten”, vertelt Metin Bakir, senior projectmanager bij onderzoeksbureau Peutz. Metin deed in opdracht van het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW) onderzoek naar het cumulatief geluid van de buitenunits van warmtepompen in verschillende typen wijken. Sinds de publicatie van de onderzoeksresultaten in september, heeft hij de nodige interesse van gemeenten waarvoor de warmtepomp een mogelijke oplossing is om wijken van het aardgas te halen.

10-11-2025
Geluidskaarten en adviezen geven gemeenten grip op omgevingsgeluid warmtepompen
Achtergrondverhaal

Twee rollen, één doel: gemeenten ondersteunen in de warmtetransitie

“Het accounthouderschap brengt mij veel inzichten die ik als communicatieadviseur goed kan gebruiken”, vertelt Kim van Brenk. Zij is net als haar collega Christien van Verseveld senior communicatieadviseur én accounthouder bij het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW). Kim en Christien vertellen wat hun dubbelrol hen oplevert.

06-11-2025
Twee rollen, één doel: gemeenten ondersteunen in de warmtetransitie
Bekijk alle nieuwsberichten