Toegankelijkheidslinks Ga naar de hoofdinhoud
NPLW Logo. Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie
Helpdesk

Vergelijkingstool voor ruimtelijke impact van warmteoplossingen

Achtergrondverhaal Kennisproduct
30 juni 2025

Wat betekent een warmteoplossing voor ondergrondse leidingen en riolering? Welke ruimtelijke aanpassingen zijn er in woningen nodig? En hoeveel extra elektriciteitshuisjes moeten erbij? Allemaal aandachtspunten waar gemeenten rekening mee moeten houden bij de keuze voor een warmteoplossing in een wijk. Om je hierbij te helpen is er nu een tool waarmee je de impact van warmteoplossingen op de ruimte makkelijk kunt vergelijken. We spraken erover met de initiatiefnemers: Achmed Achbari (opgavemanager NPLW) en Jordy Wilders (adviseur RVO).

“Bij RVO maakten we eind 2024 een studie van de ruimtelijke impact van de meest toegepaste warmteoplossingen”, vertelt Jordy. “Deze studie hebben we versimpeld en in een behapbaar model verwerkt. Dat model toetsten we ook bij meerdere gemeenten. We merkten al gauw dat er veel interesse in is. Vervolgens heeft NPLW er een handige vergelijkingstool op de website van gemaakt. Zo hoef je als gemeente niet te worstelen met ellenlang studies, maar heb je gewenste warmteoplossingen makkelijk in een overzicht bij elkaar.”

Foto van Jordy Wilders en Achmed Achbari
Fotograaf: Rob Gieling

Eerste indicatie

Het ruimtebeslag dat uit de tool blijkt, is wel een eerste indicatie. Achmed: ”Geen wijk of woning is gelijk. Je kunt aan de hand van de tool een inschatting maken of bepaalde warmteoplossingen belemmerd worden in de woning of de wijk. Zo mogen warmtenetten bijvoorbeeld niet te dicht bij drinkwaterleidingen liggen om opwarming van drinkwater te voorkomen. De onderlinge afstand tussen warmtenet en drinkwaterleiding is mede afhankelijk van de getransporteerde warmte. Hier moet je dus echt rekening mee houden. En zo zijn er tal van aandachtspunten die we op een rij zetten in de tool. Deze gelden voor onder en boven de grond en voor in de woning en gestapelde bouw.“

Onderbouwing bij het warmteprogramma

De timing van de tool is niet geheel toevallig. Gemeenten werken nu hard aan het warmteprogramma dat uiterlijk eind 2026 moet zijn vastgesteld. Jordy: “De tool kan een onderbouwing zijn voor het warmteprogramma, waarin gemeenten hun aanpak beschrijven voor het verduurzamen en aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving. Dan is het fijn om de effecten op het ruimtebeslag mee te kunnen nemen.” Achmed had dan ook een duidelijke eis voor de tool: “Een mogelijkheid om een pdf te maken, zodat je het ruimtebeslag en de vergelijking tussen meerdere gekozen oplossingen toe kunt voegen bij je warmteprogramma.”

Het NPLW publiceert regelmatig kennisproducten die gemeenten helpen bij het opstellen van een warmteprogramma. De handreiking warmteprogramma is een startpunt. De afgelopen maanden verschenen onder meer verdiepende kennisproducten over de lokale analyse (ter verrijking van de startanalyse), de milieueffectrapportage en het opstellen van kaders bij het warmteprogramma door de gemeenteraad.

Vergelijken als in een webshop

“De vergelijkingstool werkt zoals je gewend bent van productvergelijkers in webshops”, zegt Achmed. “Je selecteert maximaal 3 warmteoplossingen. De warmteoplossingen verschijnen naast elkaar en daaronder zie je de ruimtelijke impact.” Jordy: “We vatten de impact van de warmteoplossingen puntsgewijs samen en lichten het toe met detailinformatie. Je moet dus informatie openklappen in de tool als je meer wilt weten. Zo houden we het juist overzichtelijk. En we verwijzen natuurlijk zoveel mogelijk door naar extra informatie als die beschikbaar is.”

Achmed: “De vergelijkingstool ontwikkelen we na de zomerperiode door. We kijken dan hoe we inhoud en functionaliteit nog beter kunnen afstemmen op de behoefte van gemeenten. Feedback is daarom van harte welkom.” 

Ga naar de vergelijkingstool ruimtelijk impact van warmteoplossingen.

Heb je feedback over de vergelijkingstools? Mail die dan naar redactie@nplw.nl.

Relevant nieuws

Kennisproduct

Inzicht in kosten en baten warmtetransitie met nieuwe eindgebruikerskosten-tool

Vanaf 2 oktober hebben gemeenten beter zicht op de kosten en baten van warmteoplossingen voor hun bewoners. De nieuwe eindgebruikerskosten-tool (EGK-tool) brengt de jaarlijkse kosten en baten van verschillende warmteopties in kaart, zowel op buurtniveau als voor verschillende woningtypen en bouwjaren. Daarmee beschikken gemeenten over betrouwbare informatie om bewoners goed te informeren en onderbouwde keuzes in de warmtetransitie te maken.

02-10-2025
Inzicht in kosten en baten warmtetransitie met nieuwe eindgebruikerskosten-tool
Achtergrondverhaal Rapport

EBN: Betaalbare warmte is meer dan een rekensom

61 procent van de Nederlandse bevolking staat positief tegenover de overstap van aardgas naar duurzame warmte. "Benader betaalbaarheid niet alleen als een rekensom, maar bevraag bewoners ook wanneer zij iets betaalbaar vinden", zegt Herman Exalto, projectdirecteur Nationale Deelneming Warmte bij Energiebeheer Nederland (EBN). Samen met onderzoeksbureaus MSG Sustainable Strategies en Populytics deed EBN onder 14.657 Nederlanders uit 16 gemeenten onderzoek naar de betaalbaarheid van warmte.

22-09-2025
EBN: Betaalbare warmte is meer dan een rekensom
Achtergrondverhaal Kennisproduct Rapport

Regie op warmtepompen: samen met bewoners naar stille oplossingen

“Voor veel gebieden is de all-electric-warmtepomp het beste warmtealternatief voor aardgas. Dan wil je als gemeente voorkomen dat de overstap gepaard gaat met teveel geluid voor omwonenden”, vertelt opgavemanager Janneke Kreike van het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW). Het is dus belangrijk dat gemeenten regie nemen en samen met inwoners van een (beoogde) all-electric-wijk optrekken. Daarom stortte zij zich met haar collega’s Catrinus Nouta (adviseur RVO) en Robert-Jan Haman (projectleider NPLW) op de cumulatieve geluidsimpact van warmtepompen. Resultaat: inzichten en adviezen die gemeenten helpen als zij het gesprek met hun inwoners aangaan over plaatsing van een warmtepomp.

11-09-2025
Regie op warmtepompen: samen met bewoners naar stille oplossingen
Bekijk alle nieuwsberichten