Toegankelijkheidslinks Ga naar de hoofdinhoud
NPLW logo
Helpdesk

“Startanalyse is mooi instrument om je regierol te pakken”

14 april 2025

Het 1e warmteprogramma moet uiterlijk eind 2026 zijn vastgesteld door het college van Burgemeester en Wethouders. Ook in Eersel. Aan de bak dus, met inwoners ondersteunen en activeren. “Daarbij maakt de startanalyse meteen duidelijk wat je lokaal moet uitzoeken”, ervaart Jelle van den Corput, beleidsmedewerker duurzaamheid van gemeente Eersel.

Gemeente
Eersel
Inwoners gemeente
20.199
Verhard voetpad met rechts een rij monumentale panden en links een rijk bomen

Startpunt

“Uit de startanalyse gebruik ik de gestandaardiseerde cijfers en andere informatie om de eigen analyse te versterken. Ik zie het als een instrument waarmee ik zelf actief de juiste lokale analyses kan gaan uitvoeren. De startanalyse biedt niet hét antwoord op alle vragen, maar vormt wel een goed begin om je regierol te pakken. Door je erin te verdiepen, kom je er snel achter wat je gemeente speciaal maakt en nodig heeft.”

Context

Als regisseur van de warmtetransitie wil gemeente Eersel drempels voor inwoners wegnemen. Wat doet de gemeente daarvoor? “Recent namen we 2 energiecoaches in dienst, die kennis hebben van energielabels en bewoners op maat adviseren over maatregelen die ze kunnen nemen. In aanvulling op de ISDE-subsidie voor woningverduurzaming verstrekken we gemeentelijke subsidies én maken we een wijkuitvoeringsplan. Daarmee zijn de actief-bewusten geholpen.” 

“Maar de voornaamste groep zijn zij die níet die stappen zetten om hun woning te verduurzamen. Deze brede doelgroep loopt tegen belemmeringen aan, heeft er weinig trek in. Want een volle spouwmuur zorgt toch voor vochtproblemen? En over andere warmteoplossingen hoor ik toch alleen maar negatieve verhalen? Overal in de gemeente hebben inwoners weer andere associaties bij verduurzaming. Ook al zijn ze soms onjuist, we moeten ze serieus nemen en inwoners op een neutrale manier wijzen op de kosten, opbrengsten en eventuele risico’s ervan.”

Oplossingen

Bruikbare data voor de lokale analyse vindt Jelle wel op 100 plekken, naar eigen zeggen. Ondanks dat gaat hij met zijn 6-koppig duurzaamheidsteam alle onderwerpen uit de startanalyse af. Over groen gas bijvoorbeeld: hoe is het beschikbaar over 10 tot 20 jaar? Of denk aan gegevens over wijken en buurten. “De CBS-buurtcijfers zijn voor veel agrarische gemeenten te grofmazig. De startanalyse biedt echter ook meer specifieke informatie op gebouwniveau.”

Het NPLW heeft voor gemeenten een handreiking voor lokale analyse beschikbaar. Hiermee kun je de uitkomsten uit de Startanalyse 2025 verrijken met lokale data. 

“Ook lees ik er over de warmtevoorkeur voor gebouwen en hoeveel woningen je op een laagtemperatuur-warmtenet kunt aansluiten. Maar, liggen die woningen verspreid over het complete gebied, of over 2 straten? Dat is nogal een verschil! Sowieso moet je zelf nog een analyse maken van de warmtevraag die je van een gebied verwacht.” 

In het Vesta MAIS-model dat de effecten van de warmtetransitie berekent, vindt hij een andere hulpbron. Ook kijkt hij uit naar een monitoringstool voor alle verduurzamingsinformatie, voor beter overzicht en rapportage aan wethouders en het college. 

Advies

“Het woord zegt het al: zie de startanalyse als een startpunt. Voer zelf lokaal je analyses uit. Pak je regierol. Daar is de startanalyse een mooi instrument voor.”

Meer informatie

Relevante praktijkvoorbeelden

Vaartuig op rivier de Maas, met op de achtergrond een groene kade en bebouwing.
“Startanalyse voorkomt missers”

Begin je aan de Startanalyse 2025? Verdiep je er dan niet alleen in, maar doe dat samen met een aantal collega’s. Want 2 weten meer dan 1. Betrek er ook een dataspecialist bij. Groot voordeel hiervan is dat je samen de discussie kunt aangaan over tal van onderwerpen uit de startanalyse. Dat adviseert beleidsadviseur Gisela Berkers van gemeente Land van Cuijk.

08-04-2025
“Startanalyse voorkomt missers”
Participatie warmteprogramma: ‘Gebruik de wijsheid van de massa’

Vanaf dag één heeft Amsterdam bewoners betrokken bij het opstellen van het warmteprogramma. En dat werkt goed – zeker als je deelnemers aan een bewonerspanel beloont met een kleine vergoeding. ‘De wijsheid van de massa’ moet uiteindelijk leiden tot een beter warmteprogramma.

26-09-2024
Participatie warmteprogramma: ‘Gebruik de wijsheid van de massa’
Overijssel ondersteunt gemeenten met schrijven warmteprogramma’s

“Door een warmteprogramma stapsgewijs en in groepsverband op te stellen, leren gemeenten hoe ze dit in de toekomst zelf kunnen doen”. Patricia van Ling, projectleider gebouwde omgeving bij de provincie Overijssel en opdrachtgever van het expertiseteam, en Silke Nieuwenhuis, onderdeel van het expertiseteam, vertellen hoe het expertiseteam van de provincie Overijssel gemeenten ondersteunt om een warmteprogramma te maken. Het warmteprogramma is een vervolg op de transitievisie warmte (tvw).

26-04-2024
Overijssel ondersteunt gemeenten met schrijven warmteprogramma’s
Bekijk alle praktijkvoorbeelden