Een hybride warmtepomp bestaat uit een kleine warmtepomp in combinatie met een cv-ketel op gas. De warmtepomp kan als apart systeem toegevoegd worden aan de bestaande cv-ketel. Bij het vervangen van de cv-ketel kan je het ook als één geïntegreerd toestel plaatsen. De installatie bestaat uit een binnen- en een buitenunit. De warmtepomp werkt efficiënt tot een buitenluchttemperatuur van circa 2 °C. Is het kouder of is er warm tapwater nodig? Dan springt de gasketel bij. Met het plaatsen van een hybride warmtepomp bespaart de bewoner meteen gas. Deze warmtepomp is tussenoplossing richting aardgas vrij of eindoplossing als duurzaam (groen) gas beschikbaar komt.
Laatste update: mei 2020
Over hybride warmtepomp
De hybride warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht als bron voor de centrale verwarming wanneer het buiten niet extreem koud is. Afhankelijk van fabrikant en type, wekt de warmtepomp tot een buitenluchttemperatuur van circa 2°C efficiënt de benodigde warmte op. Hiermee zorgt de warmtepomp voor ongeveer 80% van de jaarlijkse vraag voor het verwarmen van een huis. Beneden 2°C neemt de gasketel de verwarming over. Dit is efficiënter in combinatie met hoog temperatuur verwarming. De gasketel zorgt ook voor de levering van warm tapwater.
Het jaarrendement (Seasonal Coefficient of Performance, SCOP) van een hybride warmtepomp is over het algemeen 3,5 tot 4,5. Dit betekent dat een hybride warmtepomp 1 kWh elektriciteit omzet in 3,5 tot 4,5 kWh warmte.
De precieze hoogte van de SCOP hangt af van het temperatuurverschil dat de warmtepomp moet overbruggen: hoe hoger het temperatuurverschil tussen de ingaande en de uitgaande temperatuur, hoe minder efficiënt. Hoe hoger de temperatuur van de buitenlucht (de ingaande temperatuur) hoe efficiënter. De uitgaande temperatuur wil je zo laag mogelijk hebben. Als een huis goed geïsoleerd is en er is een lagetemperatuurafgiftesysteem aanwezig, bijvoorbeeld vloerverwarming, dan heb je een minder hoge uitgaande temperatuur nodig waardoor de SCOP van de warmtepomp verbetert.
Bij een hybride warmtepomp wordt het warm tapwater over het algemeen verwarmd door de hr-ketel. De warmtepomp zorgt alleen voor de warmte in een ruimte. Doordat hier een lagere temperatuur voor nodig is, heeft een hybride warmtepomp over het algemeen een hogere SCOP dan een volledige elektrische warmtepomp.
Geschiktheid
De hybride warmtepomp kan per gebouw geïnstalleerd worden. De oplossing is bijvoorbeeld geschikt voor buurten/gebieden met een relatief lage bebouwingsdichtheid, waar een collectieve oplossing vaak duur en lastig te realiseren is.
Een hybride warmtepomp is al geschikt voor woningen met matige isolatie, zoals dubbel glas, spouwmuurisolatie, matige vloer- en dakisolatie en standaard radiatoren. Is een woning beter geïsoleerd en is er lagetemperatuurverwarming (vloer- of wandverwarming)? Dan is de besparing op de stookkosten nog hoger. Tegelijk vergroot dat het comfort van de woning.
Gas- en energieverbruik
Met een hybride warmtepomp verbruik je meteen minder gas, ongeveer 40-80%. Meer besparen is mogelijk als een gebouw goed is geïsoleerd en er een goed lagetemperatuurafgiftesysteem aanwezig is, bijvoorbeeld vloerverwarming. Bij een slecht geïsoleerd gebouw en hoge temperatuurradiatoren is de besparing minder. Het elektriciteitsverbruik gaat wel omhoog. Houd rekening met circa 1500-2500 kWh per jaar.
Duurzaamheid
De duurzaamheid van de warmtepomp is afhankelijk van:
- De duurzaamheid van de elektriciteit en het gas dat gebruikt wordt. De CO2-uitstoot kan richting 2050 volledig naar nul als alle elektriciteit duurzaam wordt opgewekt én als er met duurzaam gas wordt gestookt. Dat is nu nog niet het geval. Het is onzeker hoeveel duurzaam gas er in de toekomst beschikbaar komt voor de gebouwde omgeving. Meer informatie hierover vind je in de factsheets over groengas en waterstof.
- Het koudemiddel dat wordt gebruikt veroorzaakt milieubelasting wanneer dat vrijkomt in de atmosfeer. Er is een internationale F-gassenwetgeving, waarin het gebruik van belastende koudemiddelen wordt afgebouwd. Nieuwere generaties koudemiddelen hebben een steeds lagere milieubelasting en worden in Nederland al steeds meer gebruikt. Het gecontroleerd afvoeren en recyclen van het koudemiddel aan het einde van de levensduur van de warmtepomp is volgens de huidige wetgeving gereguleerd.
Betrokken partijen
Wat betekent de inzet van een hybride warmtepomp voor betrokken partijen?
Gebouweigenaar / bewoner
Bij een hybride warmtepomp houdt de bewoner zowel een gas- als elektriciteitsaansluiting. Er is beperkt ruimte nodig in de woning voor een binnenunit van een hybride warmtepomp. Deze is kleiner dan die van een individuele warmtepomp. Dit komtook omdat het tapwater nog steeds met de CV-ketel wordt opgewarmd. De bewoner houdt bij deze aardgasvrije techniek de keuze tussen koken op gas of elektrisch koken, bijvoorbeeld op inductie.
Huurders die willen overstappen op een hybride warmtepomp voor verwarming moeten contact opnemen met hun woningcorporatie of -eigenaar. Die grijpt vaak grootschalig onderhoud aan om ook de energie-installatie te verduurzamen.
Gemeente
Voor een hybride warmtepomp hoeft de gemeente geen vergunning te verlenen. Netverzwaring is bijna nooit nodig. Overleg wel met de netbeheerder over het gebruik van de hybride warmtepomp. Als er nu of over een aantal jaren groengas kan worden geleverd aan de woningen voor de hybride warmtepomp, dan kan de gemeente hierin samen met de netbeheerder een regierol nemen.
Netbeheerder
Netverzwaring is bijna nooit nodig, omdat het elektrisch aansluitvermogen van een hybride warmtepomp lager is dan een all-electric-warmtepomp.De cv-ketel op (groen)gas neemt immers het piekvermogen voor zijn rekening.
Adviseur
Voor onafhankelijk advies is het verstandig om met een onafhankelijke energieadviseur te overleggen. Zij of hij komt thuis langs voor een persoonlijk advies en bekijkt wat in een huis mogelijk is: kun je het dak, de gevel, de vloer of ramen isoleren? Zijn een zonneboiler, zonnepanelen of een warmtepomp een optie als je uitgaat van de bestaande situatie? Je kunt ervoor kiezen om een rapport te laten opstellen waarin alle maatregelen op een rij staan, bijvoorbeeld hoeveel je bespaart en hoe snel de investering is terugverdiend.
Installateur
Het is verstandig om een installateur in te schakelen met kennis en vaardigheden op het gebied van duurzame energie-installaties. Een installateur hoort te werken volgens de geldende veiligheids- en kwaliteitsnormen. Dit kunnen wettelijke (minimum)eisen zijn, maar ook afgesproken kwaliteitsnormen. Je vindt gecertificeerde installateurs in een kwaliteitsregister, bijvoorbeeld in het register van QBIS.
Deze installateurs kunnen ook de radiatoren instellen zodat door alle radiatoren precies de hoeveelheid warm water stroomt die nodig is om een woning per ruimte optimaal te verwarmen. De cv-installatie waterzijdig inregelen heet dat in jargon, Dat levert een directe besparing en comfortverbetering op.
Geluid
De buitenunit van een warmtepomp maakt geluid. Het geluidsniveau is te vergelijken met een vaatwasser. Voorkom geluidsoverlast door de buitenunit op een slimme plek neer te zetten en de warmtepomp goed in te stellen. Eventueel kun je een geluiddempende kast om de buitenunit zetten. Het deel van de warmtepomp dat binnen staat maakt een vergelijkbaar geluid als dat van een koelkast.
Verschillende concepten
De afgelopen jaren hebben bouw- en installatiemarktpartijen concepten ontwikkeld voor hybride- en volledig elektrische warmtepompen:
- Modulair bouwen, waarbij componenten zoals installaties, dak- en gevelmodules modulair worden geïnstalleerd. Bijvoorbeeld: compacte en geluidsarme energie-units die alle installaties bevatten. (warmtepomp, tapwater, ventilatie en eventueel een energieopslagvat).
- Stillere buitenunits.
- Geluidsisolatiekasten voor de buitenunit van de warmtepomp.
- Optimaal ingeregelde systemen met slimme aansturing.
- Monitoring en display voor gebruikers over het functioneren van het systeem en energiegebruik.
- Nieuwe koudemiddelen met minder milieubelasting.
Voorbeeldprojecten
Meer informatie
- In de inspiratiegids hybride warmtepompen vind je praktijkvoorbeelden.
- Op de website van Milieu Centraal vind je veel informatie over een hybride warmtepomp. De informatie is makkelijk verwoord waardoor het ook voor bewoners een handige website is.
- Op de website van Verbeterjehuis vind je meer informatie over welke warmtepomp in welk type huis past. De informatie is makkelijk verwoord waardoor het ook voor bewoners een handige website is.
- Op de website van de Topsector Energie worden de toekomstige ontwikkelingen en kansen voor warmtepompen beschreven.
- Een overzicht van een groot deel van de leveranciers van warmtepompen vind je op de website van de Vereniging Warmtepompen, dit is een brancheorganisatie.
- Op de website van RVO vind je een pagina over de vakbekwaamheid en certificering installateurs.
- In het bouwbesluit vind je de precieze geluidseisen voor buitengeplaatste warmtepompen en airco’s: meer over de geluidseisen.
- Op de website van infomil vind je de precieze details over uitfasering van F-gassen.
Vragen?
Heb je meer vragen over de hybride warmtepomp? Neem dan contact op met onze
helpdesk. Een van onze adviseurs helpt je graag verder.