De School met de Bijbel is de enige school in het dorp Zuilichem, met 1.260 inwoners gelegen aan de Waal. Sinds 2021 wordt hun gebouw verwarmd met een water-water-warmtepomp. Dit heeft voor- én nadelen: het systeem kan bijvoorbeeld koelen,  maar is niet snel op temperatuur.

Het schoolbestuur was al langer bezig met duurzaamheid, toen de cv-ketel aan vervanging toe was. Dit creëerde extra momentum om de stap te zetten naar aardgasvrij. Voor zowel het schoolbestuur als de gemeente was dit het eerste schoolgebouw dat van het aardgas afgaat. De ondersteuning en kennisdeling binnen het Innovatieprogramma Aardgasvrije en Frisse Basisscholen kwam goed van pas, want zowel het bestuur als de gemeente Zaltbommel hadden vragen over de inrichting van het proces, samenwerking en financiering.

Aanpak en aanpassingen

De warmtevoorziening wordt geregeld met een innovatieve en zeer effectieve water-water-warmtepomp. Het systeem is een Spaanse uitvinding die slechts één gestimuleerde bron op 57 meter diepte nodig heeft voor de warmte- en koelvraag van een hele basisschool. Het betreft een gesloten systeem waarmee via een bronpomp zowel koude als warmte kan worden uitgewisseld. Een elektrische cv-ketel fungeert als back-upinstallatie. Dit om een eventuele koudepiek te kunnen opvangen. Daarnaast zijn de gevel en het dak aangepakt.

Het aantal zonnepanelen is verdubbeld, waardoor het extra energieverbruik wordt opgevangen. Dankzij deze combinatie van maatregelen is het schoolgebouw energieneutraal. Er is een nieuw decentraal ventilatiesysteem geïnstalleerd, de verlichting en akoestiek zijn aangepast volgens Frisse Scholen Klasse B.

Ervaringen sinds oplevering

De installatie voor verwarmen, koelen en luchtverversing werkt naar verwachting goed. Soms, bij een snelle wisseling van buitentemperatuur is het systeem zo traag dat het dagen kan duren voordat de school op temperatuur is. Dit wordt opgevangen met de cv-ketel, door de gewenste temperatuur iets bij te stellen, maar vooral door zich warmer of minder warm te kleden.

Een forse storing aan de bronpomp zorgde een koude wintermaand voor fors ongemak, echter niet tot serieuze klachten vanuit leerkrachten of ouders. De vraag wie voor de kosten opdraait onderstreept het belang van een goede garantie of prestatieafspraken. Misschien nog belangrijker: de school blijkt na het eerste jaar, over 2022, niet energieneutraal met een energietekort van bijna een kwart van het jaarverbruik. Dit vraagt komende tijd nog aandacht, en mogelijk extra zonnepanelen.

Leerpunten

• Een goede relatie tussen school en gemeente is en blijft belangrijk.
• Wees je als school bewust hoeveel ruimte een dergelijk systeem in het gebouw nodig heeft.
• Ga uit van tegenvallers, zaken kunnen kapot gaan en dek je in door garantie en/of prestatieafspraken.

Meer informatie

• Lees meer over verduurzaming onderwijsgebouwen op rvo.nl

Andere praktijkvoorbeelden