Na een heerlijke vakantie in het zuiden van Duitsland heb ik de afgelopen weken verschillende gesprekken gevoerd met onze samenwerkingspartners. Wat te doen met de signalen die we ophalen bij alle gesprekken die we voeren met ambtenaren en bestuurders van gemeenten?

Uit onze gesprekken komt duidelijk naar voren dat er hard gewerkt wordt aan de warmtetransitie. Maar het blijkt wel lastig om de regie te pakken. Vooral omdat er veel onduidelijkheden zijn. De neiging bij veel wethouders is te wachten tot er meer zekerheden zijn. Zodat ze dan betrouwbare antwoorden kunnen geven op de vele vragen die bewoners, bedrijven en raadsleden hebben over de lokale warmtetransitie. Heel begrijpelijk.

Maatwerk versus snelheid

De noodzaak tot snel handelen is echter groot: we kunnen niet wachten tot hét momentum dat er voldoende zekerheden zijn. Steeds als ik denk begrepen te hebben hoe een techniek of aanpak werkt, dan blijkt het bij een andere gemeente weer heel anders te liggen. We hebben continu voortschrijdend inzicht. Dat gaven de projectleiders uit de proeftuinen ook aan: de warmtetransitie vereist in iedere wijk en in iedere woning maatwerk en vereist van gemeenten dat er adaptief wordt gewerkt.  Dat betekent open en eerlijk communiceren over wat je wel of niet weet en voelsprieten uit over wat er nodig is om te komen tot wederzijds vertrouwen en voldoende draagvlak.

Warmteprogramma biedt inzicht

Het warmteprogramma helpt daarbij; hierin spreken gemeenten zich uit over welke gebieden de komende 10 jaar van het aardgas af gaan, welke alternatieve warmtebronnen daarvoor gebruikt worden en welke rol zij als gemeente daarin vervullen. Het schept duidelijkheid naar bewoners, bedrijven en andere betrokken partijen over de visie van de gemeente op aardgasvrij worden. En laat zien met welke intenties de gemeente de komende jaren aan de slag gaat.

Ondersteuningsaanbod

Vorig jaar gaven gemeenten aan behoefte te hebben aan een uniform format voor een warmteprogramma. Dat hebben we samen met hen en onze opdrachtgevers gemaakt. Een welkom product waarbij onze accounthouders in gesprekken met gemeenten een 2e signaal kregen. Kunnen jullie ons op weg helpen om dit te gaan maken? We hebben een klankbordgroep opgericht met een aantal gemeenten, provincies, onze opdrachtgevers en stakeholders om dit signaal verder uit te werken. Met resultaat; eind dit jaar komt er voor alle gemeenten een ondersteuningsaanbod voor het opstellen van een warmteprogramma. Door gemeenten dit samen te laten doen, stimuleren we eenduidig taalgebruik en samenwerking. Want weet u wat uw buurman precies bedoelt als deze het heeft over isoleren, verduurzamen en/of aardgas-vrij ready maken van de woning?

Nieuwe signalen

Afgelopen periode hebben we weer opgehaald hoe ambtenaren en wethouders tegen de lokale warmtetransitie aankijken en wat er nodig is om tot versnelling te komen. Ook hebben we de voortgang van de 66 proeftuinen gemonitord. Over de belangrijkste signalen voeren we gesprekken met onze opdrachtgevers en stakeholders; wat is nodig om hierop te handelen en wie pakt dit op. Veel van de gesignaleerde knelpunten zijn bekend en worden al opgepakt. NPLW presenteert de resultaten van de monitoringsrapporten en de aanpak van signalen begin oktober. Deze zijn dan ook via onze website in te zien. Op die manier weet iedereen wat hij van de ander kan verwachten. En inspireren we hopelijk gemeenten om zich uit te blijven spreken naar ons.

Maureen van Eijk is directeur van het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie
maureen.eijk@nplw.nl